Σύμφωνα με νέα έρευνα, περίπου 3.500 βρέφη πεθαίνουν ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω προβλημάτων που σχετίζονται με τον ύπνο,
συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου αιφνίδιου θανάτου (SIDS) και της ασφυξίας.
Τα περιστατικά μειώθηκαν κατακόρυφα κατά 50% μετά την οδηγία της δεκαετίας του ’90 τα μωρά να κοιμούνται στην πλάτη τους, δηλαδή ανάσκελα. Τον 21ο αιώνα όμως, η πρόοδος αυτή σταμάτησε.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής αναθεώρησε κάποιες απο τις οδηγίες της για τον τρόπο πρόληψης του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS), επιβεβαιώνοντας βέβαια πολλές απο τις παλιές οδηγίες, πως:
Οι γονείς θα πρέπει να βάζουν σε ύπτια θέση τα μωρά για ύπνο τουλάχιστον μέχρι και το πρώτο έτος της ζωής τους, ακόμα και αν είναι πρόωρα. Απο την στιγμή που το βρέφος θα μπορεί να γυρίσει μόνο του απο ανάσκελα σε μπρούμυτα και το αντίστροφο, τότε ο φροντιστής του θα μπορεί να το αφήσει να κοιμηθεί όπως εκείνο επιθυμεί.
Θα πρέπει να χρησιμοποιούν μια μαλακή και σταθερή επιφάνεια χωρίς μαλακά αντικείμενα και παιχνίδια - όπως για παράδειγμα μία κούνια ή ενα πάρκο που ακολουθούν τα πρότυπα ασφαλείας της Επιτροπής Ασφάλειας Καταναλωτικών Προϊόντων (CPSC) Σε περίπτωση που το βρέφος αποκοιμηθεί σε μη σταθερή επιφάνεια (όπως στο καρότσι ή στο καθισματάκι αυτοκινήτου) μπορεί να προκαλέσει γαστροοισογαφική παλινδρόμηση και πλαγιοκεφαλία, καθώς ακόμα στην ηλικία κάτω των 4 μηνών δεν έχουν τον έλεγχο της κίνησης του κεφαλιού τους - οπότε αυτή η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των αεροφόρων οδών και ασφυξία. Σύμφωνα με νέα έρευνα που συμμετείχαν 47 βρέφη, πάνω από το 50% που αποκοιμήθηκαν -χωρίς παρακολούθηση απο ενήλικα- σε καρεκλάκι αυτοκινήτου πέθαναν απο ασφυξία. Συμπερασματικά λοιπόν τα βρέφη δε θα πρέπει να αφήνονται χωρίς επίβλεψη σε καρεκλάκια αυτοκινήτου και σχετικές κατασκευές, ούτε επίσης να τοποθετούνται χωρίς να είναι σωστά δεμένες οι ζώνες τους - ή με λανθασμένο τρόπο δεσίματος.
Ο προστατευτικός ρόλος του θηλασμού κατά του SIDS ενισχύεται όταν ο θηλασμός είναι αποκλειστικός και χωρίς την εισαγωγή ξένου γάλακτος. Ο ρόλος του μητρικού γάλακτος είναι εξίσου προστατευτικός ακόμη και όταν το γάλα έχει απομυζηθεί απο το θήλαστρο - δεν είναι απαραίτητη η άμεση επαφή με τον μαστό. Έρευνες έδειξαν πως τα βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά ξυπνούν πολύ πιο εύκολα απο τα βρέφη που τρέφονται με φόρμουλα. Επιπροσθέτως, ο θηλασμός προστατεύει απο διάρροιες, απο λοιμώξεις ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και άλλων μολυσματικών ασθενειών που συνδέονται άρρικτα με το SIDS.
Η ΑΑΠ συστήνει το co-sleeping όμως χωρίς την κοινή χρήση κρεβατιού (bed-sharing), αλλά μόνο του δωματίου, καθώς η διαφορά αυτή μειώνει τις πιθανότητες του SIDS έως και 50% και δείχνει να είναι πολύ πιο ασφαλής - τα βρέφη θα πρέπει να κοιμούνται στο δωμάτιο των γονιών τους για τουλάχιστον 6 μήνες και κατά προτίμηση για ένα χρόνο καθώς αυτό μειώνει τις πιθανότητες ασφυξίας του βρέφους ή και στραγγαλισμού που μπορεί να συμβούν αν κοιμάται στο κρεβάτι των γονιών του.
Ο ύπνος σε καναπέδες και πολυθρόνες τοποθετεί τα βρέφη σε εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο βρεφικού θανάτου, συμπεριλαμβανομένου του SIDS, ασφυξία μέσω παγίδευσης ή σφήνωσης μεταξύ των μαξιλαριών ή των καθισμάτων ή ασφυξίας εάν ένα άλλο πρόσωπο μοιράζεται επίσης αυτή την επιφάνεια.
Η AAΠ αναγνωρίζει ότι οι γονείς συχνά αποκοιμούνται κατά τη διάρκεια της σίτισης του βρέφους. Οι έρευνες υποδηλώνουν ότι είναι λιγότερο επικίνδυνο να αποκοιμηθούν με το βρέφος στο κρεβάτι ενηλίκων παρά σε καναπέ ή πολυθρόνα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ένα μεγάλο ποσοστό βρεφών που πεθαίνουν από το SIDS βρίσκονται με το κεφάλι τους καλυμμένο με κλινοσκεπάσματα. Επομένως, δεν πρέπει να υπάρχουν μαξιλάρια, σεντόνια, κουβέρτες ή άλλα αντικείμενα στο κρεβάτι που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την αναπνοή του βρέφους ή να προκαλέσουν υπερθέρμανση.
Υπάρχουν συγκεκριμένες περιστάσεις που, σε μελέτες και έρευνες, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρών παθήσεων ή ακούσιου τραυματισμού ή θανάτου κατά το bed sharing και πρέπει να αποφεύγονται ανά πάσα στιγμή. Συγκεκριμένα:
1. Να μην καπνίζουν. Έχει αποδειχθεί συσχέτιση ανάμεσα στον ύπνο μαζί με γονείς καπνιστές και το SIDS, αλλά όχι για γονείς μη καπνιστές.
2. Να μην πίνουν ποσότητες αλκοόλ (πάνω από ένα – δύο ποτά).
3. Να μη χρησιμοποιούν κατασταλτικά φάρμακα όπως αντιισταμινικά, αγχολυτικά κλπ.
4. Να μην παίρνουν ναρκωτικές ουσίες.
5. Η μητέρα να μην είναι υπερβολικά κουρασμένη, με μειωμένες αντιδράσεις.
6. Όταν κοιμούνται πολλά άτομα μαζί στο κρεβάτι ή όταν τα άτομα αυτά δεν είναι γονείς.
7. Το μωρό να μην γεννήθηκε πρόωρο ή λιποβαρές ή να είναι μικρότερο απο 4 μηνών.
8. Όταν χρησιμοποιούνται κουβέρτες, μαξιλάρια ή άλλα αξεσουάρ και κλινοσκεπάσματα.
Πολλαπλές μελέτες ελέγχου των κρουσμάτων και 2 μετα-αναλύσεις ανέφεραν προστατευτική επίδραση των πιπίλων στη συχνότητα εμφάνισης του SIDS, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου ύπνου, με μειωμένο κίνδυνο SIDS που κυμαίνεται από 50% έως 90%, ακόμη και σε περιπτώσεις που τα βρέφη κοιμούνται σε πρηνή ή πλάγια θέση ή χρησιμοποιούν μαλακό στρώμα.
Άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες για SIDS:
Ελλιπής μαιευτική φροντίδα της μητέρας κατά την διάρκεια της κύησης
Κάπνισμα της μητέρας κατά την διάρκεια της κύησης αλλά και μετά την γέννηση.
Κατανάλωση αλκόολ και ναρκωτικών ουσιών κατά την κύηση.
Μη έγκαιρος και σωστός εμβολιασμός των βρεφών.
Χρήση οθονών και μόνιτορ για τον έλεγχο του βρέφους.
Προιόντα που ισχυρίζονται ότι μειώνουν τον κίνδυνο SIDS όπως ειδικά στρώματα, ειδικές επιφάνειες ύπνου, σφηνάκια και διαμορφωτές θέσης ύπνου όχι μόνο δεν έχει αποδειχθεί να ωφελούν ενάντια στον κίνδυνο SIDS, αλλά σε μερικά βρέφη έχουν προκαλέσει ασφυξία.